Fi­del Cas­tro, kion­gozi wa za­mani wa Cuba aliyeon­goza mapin­duzi ya Kiko­mu­nisti, ame­fariki dunia akiwa na umri wa mi­aka 90, kakake ametangaza.

Amiri jeshi mkuu wa mapin­duzi ya Cuba al­i­fariki dunia mwendo wa saa 22:29 usiku huu (03:29 GMT Ju­mamosi),” Rais Raul Cas­tro ametangaza.

Fi­del Cas­tro al­itawala Cuba kama taifa la chama ki­moja kwa karibu mi­aka 50 kabla ya kakake Raul kuchukua hatamu 2008.

Wa­fuasi wake walisema alikuwa ameire­je­sha Cuba kwa wananchi.

Lakini al­i­tuhu­miwa pia kwa kuwakan­damiza wap­in­zani.

Chini ya uon­gozi wa Fi­del Cas­tro, Cuba ilikuwa na uhu­siano maalum na Afrika.

Katika mi­aka ya 1970 na 80, maelfu ya madak­tari na wal­imu wa­lik­wenda Afrika na idadi sawa ya askari wa Cuba walipelekwa huko kuingilia kati mi­gogoro na wakala wa vita baridi hasa nchini An­gola.

• Fidel Castro atimiza miaka 90, amkosoa Obama
• Sigara ya mita 90 kusherehekea miaka ya Castro

Ak­i­toa tangazo la kifo cha kakake, Rais Cas­tro, aliyeonekana kuhuzu­nika sana, aliambia taifa kwenye tangazo la moja kwa moja kupi­tia runinga usiku kwamba Fi­del Cas­tro alikuwa ame­fariki na mwili wake uta­chomwa Ju­mamosi.

Ku­takuwa na siku kadha za maom­bolezo ya ki­taifa katika kisiwa hi­cho.

Raul Cas­tro al­i­hitimisha tangazo lake kwa ku­tamka kauli mbiu ya mapin­duzi ya Cuba: “Twaelekea kwenye ushindi, daima!”

Image copyrightGETTY IMAGES

Kando na kuandika mara kwa mara gaze­tini, Fi­del Cas­tro alikuwa ames­taafu ku­toka kwenye siasa kwa muda mrefu, mwan­dishi wa BBC Will Grant aliyepo Ha­vana anaripoti.

Mwezi Aprili, Fi­del Cas­tro al­i­toa ho­tuba nadra siku ya mwisho ya mku­tano mkuu wa Chama cha Kiko­mu­nisti.

Alikiri kwamba alikuwa amezeeka sana lakini akasema maadili ya kiko­mu­nisti kwa Cuba bado yana maana na kwamba raia “watashinda”.

“Kari­buni ni­ta­timiza mi­aka 90,” rais huyo wa za­mani alisema, na kuongeza kwamba ni “jambo am­balo sikuwahi kuli­fikiria linge­timia”.

“Hivi kari­buni, ni­takuwa kama hao wengine wote, “kwetu sote, wakati wetu laz­ima utafika””, Cas­tro alisema.

Cas­tro alik­abidhi madaraka kwa muda kwa kakake mwaka 2006 alipokuwa anau­gua maradhi ya utumbo.

Raul Cas­tro alik­abid­hiwa rasmi madaraka ya urais mi­aka mi­wili baa­daye.

Fi­del Cas­tro, Tarehe muhimu

Image copyrightAFP/GETTY IMAGES

• 1926: Aza­liwa mkoa wa kaskazini mashariki wa Ori­ente nchiniCuba

• 1953: Afungwa jela baada ya kuon­goza maasi am­bayo hayak­u­fanikiwa dhidi ya utawala wa Batista

• 1955: Aachiliwa huru ku­toka jela chini ya mkataba wa msamaha

• 1956: Akiwa na Che Gue­vara, aanza vita vya ku­vizia dhidi ya serikali

• 1959: Amshinda Batista, na kuapishwa waziri mkuu wa Cuba

• 1961: Awashinda wapi­ganaji walio­fad­hiliwa na CIA walio­vamia Bay of Pigs

• 1962: At­i­fua mzozo wa makomb­ora wa Cuba kwa kukubali USSR iweke makomb­ora Cuba

• 1976: Ach­ag­uliwa rais na bunge la Cuba

• 1992: Aafikiana na Marekani kuhusu wakim­bizi wa Cuba

• 2008: Ang’atuka madarakani kwa sababu za ki­afya